پاسچر (Posture) که به آن وضعیت بدنی نیز گفته میشود یکی از مهمترین مواردی به شمار میآید که همه ما باید به آن توجه داشته باشیم. در واقع میتوان گفت که عدم توجه به وضعیت بدنی منجر به مشکلات بسیار (بهخصوص در رابطه با ستون فقرات) خواهد شد.
این در حالی است که با چند تکنیک ساده میتوان از این موارد جلوگیری کرد. اگر قصد دارید اطلاعات بسیار مناسبی در مورد وضعیت بدن و همچنین انواع مختلف آن بهدست بیاورید، توصیه میکنیم که تا پایان متن با کلینیک فیزیوتراپی هیدیکا همراه باشید.
پاسچر چه تاثیری بر بدن ما دارد؟
همانقدر که برخورداری از وضعیت بدنی مناسب دارای مزایای متعدد است، عدم توجه به آن نیز اثرات خاص خود را دارد. وضعیت بدنی عملاً تعیینکننده روند حرکت عضلات و اسکلت بدن شما است. این موارد باید با هماهنگی کامل و در بهترین شکل موجود اقدام به تحرک کنند.
یکراستا بودن عضلات و اسکلتها همان چیزی است که بر روی سلامت بدن شما نیز اثر خواهد گذاشت و بههمین جهت باید آن را بهطور کامل جدی بگیریم. وضعیت بدنی نامناسب میتواند سلامت و حتی روند حرکت شما را بهطور کامل مختل کند که خود امری کاملاً خطرناک بهشمار میرود.
چرا وضعیت بدن اینقدر مهم است؟
اهمیت اصلی وضعیت صحیح بدن به جلوگیری از ایجاد فشار و تنش بر روی عضلات و اسکلتها ارتباط دارد. در صورتی که وضعیت بدن شما بهشکل صحیح انتخاب نشود، میزان فشار و تنشی که بر روی چنین بخشهایی وارد میشود بیشتر از حالت عادی خواهد بود. همین امر به مرور زمان عملاً به عضلات آسیب خواهد زد.
با کمک وضعیت بدنی صحیح میتوان جلوی وارد شدن استرس بیش از حد به بخشهای گوناگون بدن را گرفت و زندگی را بهشکل سالم ادامه داد. حفظ وضعیت درست بدن در هر لحظه و هر مکان امری ضروری است و نباید از آن چشمپوشی کنیم.
انواع پاسچر
پاسچر بهطور کلی دارای دو دستهبندی مختلف است که هر یک از آنها از اهمیت قابل توجهی برخوردار هستند. اولین مورد، وضعیت بدنی پویا است که به نحوه انجام فعالیتهای خاصی همچون دویدن و یا بلند کردن چیزی ارتباط دارد. دومین مورد نیز وضعیت بدنی ایستا است که در آن عملاً فعالیت خاصی را از نظر حرکتی انجام نمیدهید. بهعنوان مثال، وقتی که بر روی مبل نشستهاید و یا خوابیدهاید، وضعیت بدنی شما در حالت ایستا قرار دارد. باید بدانید که وضعیت بدنی بد، هم در مدل پویا و هم در مدل ایستا بهخوبی قابل مشاهده است و در هر صورت باید نسبت به درمان آن اقدام کنید.
علل ایجاد پاسچر نامناسب
علتهای بهوجود آمدن وضعیت بدنی نامناسب را میتوان به انبوهی از دلایل مختلف ارتباط داد. بهعنوان مثال، بد خوابیدن و یا افزایش وزن میتواند بر این موضوع تأثیر بگذارد. بهعلاوه گزینههای دیگری همچون سابقه تصادف، استرس بیش از حد، عدم استفاده از تختخواب مناسب، قرارگیری پشت میز اداری به مدت طولانی، عدم استفاده از کفش باکیفیت و… میتوانند بهصورت مستقیم وضعیت بدنی شما را از حالت عادی به حالت غیرعادی تغییر دهند. شایان ذکر است که در برخی از موارد، انجام ورزش بهصورت بیش از اندازه نیز میتواند پاسچر یک فرد را به سمت نامناسب سو دهد.
تشخیص پاسچر نامناسب
یکی از نکات مهم بهمنظور شناخت وضعیت بدنی نامناسب، استفاده از تستهای گوناگون است. سادهترین موردی که در این زمینه مورد استفاده قرار میگیرد، تست در کنار دیوار است. علاوه بر این تست، میتوان از مواردی دیگری همچون تست در مقابل آینه نیز استفاده کرد.
آخرین مورد، تست کردن نقاط دردناک محسوب میشود که با کمک آن میتوان علاوه بر نامناسب بودن وضعیت بدن، تشخیص داد که چه بخشی از بدن هماکنون تحت فشار قرار دارد. امروزه علاوه بر این موارد، از تکنیکهای دیگری همچون بهکارگیری دستگاههای تصویربرداری و نرمافزاریهای رایانهای نیز برای این منظور استفاده میشود.
اصلاح پاسچر در هنگام ایستادن
در حالت ایستاده باید شانههای خود را به سمت عقب ببرید و شکمتان را به سمت داخل بکشید. حال سعی کنید که بخش بیشتر وزن شما بر روی پاها بیافتد. بهیاد داشته باشید که در این حالت نباید سر شما حالت خمیده داشته باشد.
بازوهایتان را در یک حالت خاص قفل نکنید و بگذارید تا حرکتی آزادانه داشته باشند. پاهای شما باید دقیقاً بهاندازه عرض شانه با هم فاصله داشته باشند. این بهترین حالتی است که میتوانید در زمان ایستادن از آن پیروی کنید تا مشکلی برایتان ایجاد نشود.
اصلاح پاسچر صحیح در هنگام نشستن
اصلاح کردن وضعیت بدنی در حالت نشسته نیز دارای مراحل مختص بهخود است. اول اینکه باید هر چندوقت یکبار از حالت نشسته به حالت ایستاده تغییر حالت دهید تا کشش عضلانی اتفاق بیفتد. در حالت نشسته هیچگاه پاهایتان را روی هم قرار ندهید. از تماس داشتن پاها با کف زمین اطمینان حاصل کنید. آرنج شما نیز باید در زاویه نود الی صد و بیست درجه باشد. چنان چه صندلی مناسبی ندارید، به فکر خرید یک مدل جدید و معتبر باشید. رانهایتان باید موازی با سطح زمین قرار بگیرند. طرز نشستن خود را در فواصل زمانی کوتاه بهطور کامل تغییر دهید.
اصلاح پاسچر صحیح در هنگام راه رفتن
در زمان راه رفتن یا دویدن نیز باید پاسچر مناسبی داشته باشید. اول حالت سر شما باید ایستا باشد و آن را بهسمت پایین خم نکنید. تصور کنید که همانند یک درخت صاف و بلند قامت هستید. به سمت جلو یا عقب خم نشوید. چشمانتان باید به سمت جلو باشد. چانهتان را بالا نگه دارید. شانههایتان را قفل نکنید و اجازه دهید تا بهراحتی حرکت کنند. بخش لگن خود را آزاد نگه دارید. در زمان دویدن نیز باید همین موارد را بهطور کامل ادامه دهید تا نتیجه نهایی قابل قبول باشد و بر سلامت شما تاثیر مثبت بگذارد.
اصلاح پاسچر صحیح در هنگام حمل بار
مورد دیگری که حتماً باید مدنظرتان باشد، اصلاح کردن پاسچر در زمان حمل کردن بارهای مختلف است. در این حالت باید زانوهایتان همواره صاف باشند. علاوه بر این، لازم است که کمر خود را بهطور کامل صاف نگهدارید. کف پا باید بهطور کامل بر روی زمین قرار داشته باشد.
از بلند کردن اجسام در زمانی که کفش مناسب ندارید بهطور کامل دوری کنید. شانههایتان را شل نگهدارید و اجازه دهید تا وزن اجسام به جای کمر بر روی پاهایتان بیفتد. عدم توجه به این موضوع به مرور زمان منجر به ایجاد آسیبهای مختلفی همچون بیرون زدگی دیسک کمر خواهد شد.