درمان کمر درد فیزیوتراپی
یکی از شایعترین عارضههایی که انسان در طول زمان زندگی خود ممکن است به آن دچار شود؛ کمر درد است. کمر درد علتهای گوناگونی دارد، ممکن است پس از حادثه تصادف این عارضه رخ دهد و یا با گذر زمان و افزایش سن فرد دچار عارضه کمر درد شود. درمان کمر درد با فیزیوتراپی کمر درد یکی از راه حلهای تسکین و بهبود این عارضه است، که در ادامه بیشتر به مبحث کمر درد، دلایل آن و روشهای درمان خواهیم پرداخت.
علت کمر درد چیست؟
دلایل فروانی برای رخ دادن کمر درد وجود دارند که شایعترین آنها به شرح زیر است:
- آرترروز کمر
- درد سیاتیک
- بیرون زدگی دیسک کمر
- بلند کردن اجسام سنگین
- انجام فعالیتهای سنگین ناگهانی
- تنگی کانال نخاعی
- برخورد ضربه در اثر تصادف، افتادن و یا ورزشهای حرفهایی
- وضعیت بدنی نامناسب در هنگام خوابیدن، نشستن و ایستادن
- خم شدنهای طولانی مدت و یا پیدر پی
- کشیدگی عضلات کمر
- گرفتگی عضلات
- شکستگی ستون فقرات
- گودی کمر
- چاقی
- بارداری
- ضعف عضلانی عمومی
چه افرادی در معرض کمر درد هستند؟
به طور معمول از هر ۵ نفر، ۴نفر در طول زندگی خود به کمر درد دچار میشود. دلایل بروز کمر درد متفاوت است. به صورت کلی افراد بالای ۳۰ سال بیشتر در معرض کمر درد هستند. در ادامه مواردی را که در بروز کمردرد تاثیر گذار است شرح میدهیم:
- وزن: افرادی که دارای اضافه وزن هستند و اصطلاحا چاق تلقی میشوند بیشتر از سایرین در معرض کمردرد قرار دارند.
- سلامت کلی: عضلات شما باید تا حد خوبی قوی باشد تا بتوانند از ستون فقرات شما محافظت کنند. ضعف عضلانی در نواحی شکم و پشت موجب میشود فرد بیشتر در معرض کمردرد قرار بگیرد. نوشیدن الکل و عدم ورزش کردن موجب میشود تا فرد زمینه ابتلا به کمردرد را برای خود ایجاد کند.
- شغل و سبک زندگی: برخی مشاغل نیاز دارند فرد در روز بارها خم و راست شود و یا وسایل سنگین حمل کند باعث بروز کمردرد میشوند. ایستادن طولانی مدت و یک جا نشستن نیز موجب آسیب رسیدن به کمر میشود.
- مشکلات ساختاری: کمردرد شدید ممکن است ناشی از مشکلات ساختاری در آناتونی ستون فقرات است. مانند تراز نبودن ستون فقرات
- بیماری: افرادی که در خانواده خود دارای زمینه بیماری دارند مانند آرتروز، سرطان و بیماریهای دیگر نسبت به افراد دیگر بیشتر در معرض خطر هستند.
- سلامت روان: افرادی که بیماریهای افسردگی، استرس و اضطراب دارند بیشتر در معرض خطر هستند.
فیزیوتراپی کمر با چه روشهایی انجام میگیرد؟
- درمانهای دستی فیزیوتراپی
- استیمولاتور
- سرما یا گرما درمانی
- اولتراسوند تراپی
- لیزر درمانی
- سوزن خشک
- مگنت تراپی
- تکارتراپی
فیزیوتراپی کمر چگونه انجام میشود؟
یکی از سوالاتی که ممکن است برای شما پیش آید چگونگی اثر بخشی فیزیوتراپی برای کمردرد است؟ در ادامه به بررسی روشها میپردازیم.
روش درمان های دستی فیزیوتراپی:
این روش با صلاح دید فیزیوتراپیست میتواند برای درمان بیرون زدگی دیسک مناسب باشد که انواع روشهای آن به شرح زیر است:
روش لیزر:
لیزر در کلینیکهای درمانی به دو صورت انجام میشود:
- لیزرهای کم توان یا اصطلاحا لیزر سرد
- لیزرهای پرتوان یا اصطلاحا لیزر گرم
روش لیزر پرتوان یکی از بهترین روشهای انجام فیزیوتراپی است که دارای هیچگونه آسیبی نیست اما اگر پرتوهای آن به چشم برخورد کند باعث ایجاد آسیب میشود.
از لیزر درمانی برای درمان آسیبهایی که به بافتهای نرم مانند: دیسک کمر، آسیبهای وارد شده به عضلات، هماتوم، ترمیم انواع زخم، التهابهای تاندونی، کاهش تورم، لنفودما و سایر بیماریهای مشابه قابل استفاده است.
از لیزر برای نواحی که دچار تومور است و برای رحم بانوان باردار قابل استفاده نمیباشد. تعداد جلسات لیزر درمانی برای کمردرد، با توجه به مشاوره با فرد متخصص بین ۸ تا ۳۰ جلسه برگزار میشود.
اولتراسوند تراپی:
این روش با استفاده از امواج فراصوت استفاده میشود. این امواج فرکانسهایی در حد چند مگاهرتز هستند که برای درمان کمر درد استفاده میشود. این امواج تا عمق حدود ۳/۳ تا ۶/۶ سانتیمتر نفوذ میکند.
اولتراسوند دو مکانیسم دارد:
- اثرات گرمایی
- اثرات مکانیکی
اولتراسوند درمانی نیز همانند لیزر برای بیماریهایی که مرتبط با بافت نرم هستند قابل استفاده است.
موارد منع استفاده: کودکان، خانمهای باردار، نواحی دارای تومور، نواحی دارای عفونت، مشکلات عروقی، غدد بیضه در آقایان، رحم و تخمدان در زنان، نواحی دارای بیحسی، ۶ماه پس از رادیوتراپی
سوزن خشک:
بسیاری از افراد سوزن خشک را با طب سوزنی اشتباه میگیرند. سوزن خشک یکی از روشهای فیزیوتراپی است درحالی که طب سوزنی یکی از روشهای طب سنتی چین است. در واقع محلهایی که سوزن قرار میگیرد در این دو متفاوت است.
سوزن خشک باعث تحریک غدد و ترشح هورمونهای اندروفین و انکفالین است که موجب تسکین درد میشوند.
مگنت تراپی:
نام دیگر این روش معناطیس درمانی است. در این روش فرد در داخل میدان مغناطیسی قرار داده میشود تا این میدان سبب جنبش یونهای بدن شود و گردش خون در ناحیه مورد نظر بیشتر شود. این کار باعث میشود مواد مغذی بیشتری به محل وارد شوند و مواد زائد سریعتر خارج شوند.
مگنت تراپی بدون خطر میباشد و عوارضی بدنبال ندارد. اما برای افرادی که ضربان ساز مصنوعی قلب دارند، افرادی که کاشت حلزونی گوش انجام داده اند، افراد مبتلا ب بیماریهای خونی و عفونی، کسانی که زخمهای باز با احتمال خونریزی دارند و بانوان باردار توصیه نمیشود.
تکارتراپی:
این روش با نام RF نیز شناخته میشود. در این روش از امواج رادیو فرکانس استفاده میشود. که هدف این کار انتقال انرژی به بدن است. این انرژی موجب افزایش تبادلات سلولی و افزایش گردش خون و لنف میشود.
سرما یا گرما درمانی:
این روش برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد. اینکه کدام نوع مناسب شماست بستگی به نظر فیزیوتراپیست شما دارد. اگر شما بیماری دیگری علاوه بر کمردرد دارید حتما باید به تراپیست خود اطلاع دهید چرا که برای مثال در بیماری ام اس نباید از گرما درمانی استفاده کرد چون موجب پیشرفت بیماری میشود.
انواع گرما درمانی:
گرمای سطحی:
-
- توسط مادون قرمز
- حمام پارافین
- کیسه آب گرم
- هوای داغ
- آب داغ
گرمای عمقی:
-
- امواج اولتراسوند
- دیاترمی
- تکارتراپی
- میکروویو
انواع سرما درمانی:
-
- پکهای سرد
- ماساژ یخ
- کرایوتراپی
- اسپریهای تبخیر شونده
- حوله یخ
عوارض و ریسکهای ممکن در فیزیوتراپی کمر: از تشدید کمردرد تا اثرات جانبی کوتاه مدت
عوارض فیزیوتراپی کمر شامل تشدید درد در نتیجه برخی تمرینات، عوارض کوتاه مدت پس از درمان های دستی، و درد عضلات پس از تمرینات خانگی است. این عوارض معمولاً موقتی هستند و در موارد نادر، فیزیوتراپی ممکن است آسیب جدیتری ایجاد کند. اما فیزیوتراپیست باید در مورد ریسکها پیش از درمان با بیماران صحبت کند.
فیزیوتراپی برای درمان کمردرد بعد از جراحی
بعد از انجام جراحی، شما میتوانید فیزیوتراپی خود را زیر نظر پزشک و فیزیوتراپیست انجام دهید. جلسات اول فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی به دلیل اینکه شما زخم باز دارید از دستگاههای تحریک الکتریکی استفاده نمیکنند و به جای آنها از یک سری دستگاه برای کاهش درد استفاده میشود. بعد از این به شما تمریناتی داده میشود که موجب تقویت کمر است.از روش تراکشن برای افرادی که جراحی انجام دادهاند استفاده نمیشود.
زمان مناسب برای انجام فیزیوتراپی کمر
شما باتوجه به نظر پزشک خود میتوانید جلسات فیزیوتراپی خود را شروع کنید. اگر شما جراحی انجام دادهاید یک هفته پس از عمل میتوانید به فیزیوتراپی بپردازید.
تعداد جلسات فیزیوتراپی کمر
تعداد جلسات فیزیوتراپی بستگی به فرد دارد. اینکه آسیب وارد شده چقدر شدید است، فرد عمل جراحی انجام داده یا خیر و یا شدت کمردرد او چه میزان است. تعداد جلسات فیزیوتراپی باتوجه به نظر متخصص و روشی که فرد برای انجام فیزیوتراپی انتخاب میکند متغییر است. به صورت معمول برای فردی که عمل جراحی انجام داده است حداقل ۲۰ جلسه فیزیوتراپی نیاز است.
روشهای درمان کمر درد در خانه
شما با انجام یک سری اقدامات میتوانید تا حدی درد کمر خود را کنترل کنید:
- استراحت کنید: خوب استراحت کنید، چند روز از فعالیتهای سنگین خود بکاهید و به استراحت بپردازید. دراز بکشید و یک بالشت در زیر زانو و یا بین آن قرار دهید.
- کمپرس آب سرد و گرم: شما میتوانید از کمپرسهای گرم و سرد برای التهاب بدن استفاده کنید. در روز ۲۰ دقیقه کمپرس آب سرد و یا آب گرم بروی کمر خود قرار دهیدو چند بار در روز تکرار کنید.
- خواب مناسب: خواب کافی و با تشک و بالشت مناسب تا حد زیادی میتواند از کمردرد شما پیشگیری کند و در روند بهبود آن نیز موثر است.
- دوری از استرس: از استرس دوری کنید چرا که استرس زیاد و طولانی باعث میشود ماهیچههای شما دچار گرفتگی شوند و یکی از عوارض آن کمردرد است.
- ورزش کنید: طبق تحقیقات افرادی که به صورت مدام و پیوسته ورزش میکنند کمتر دچار کمردرد میشوند. پیاده روی و شنا کردن برای تسکین دردهای کمر مناسب است.
- کم کردن وزن: پایین آوردن وزن موجب میشود فشار کمتری به کمر وارد شود و کمر درد شما تسکین یابد.
مزایای فیزیوتراپی قبل و بعد از جراحی کمر: سرنوشت بهتر بیماران و کاهش زمان بهبودی
فیزیوتراپی قبل و بعد از عمل جراحی کمر، باعث ایجاد قدرت و ثبات در بخش کمر میشود و بهبودی بیماران را پس از جراحی به طریق قابل توجهی افزایش میدهد. برخی از مزایای این روش شامل کوتاه کردن زمان بهبودی بیماران، افزایش موفقیت در مدیریت کمردرد، و تسهیل در ادامهی برنامه ورزشی بعد از جراحی میباشد. قبل از انجام جراحی، توصیه میشود که بیماران به مراکز فیزیوتراپی مراجعه کنند تا در شرایط فیزیکی مناسب قرار گیرند و مزایای کامل از جراحی به دست آورند. همچنین، بعد از جراحی بیماران معمولاً به فیزیوتراپی و ورزش ادامه میدهند تا بهبودی خود را حفظ کرده و مشکلات کمردرد را بهتر مدیریت کنند.
تمرینات ورزشی برای کمردرد
وقتی کمردرد شدید دارید، انجام فعالیتهای بدنی ممکن است دشوار باشد. با این حال، پیادهروی کوناه، حرکات یوگا، شنا و کشش عضلات میتواند به کاهش کمردرد کمک کنند. این تمرینات عضلات منقبض را شل کرده و اندورفینها (مسکنهای طبیعی مغز) را آزاد میکنند.
تمرینات کششی برای تسکین درد کمر
- در حالت ایستاده، خم شوید تا انگشتان پا را لمس کنید.
- روی شکم دراز بکشید و دستها را کنار شانهها قرار دهید، سپس قفسه سینه را به آرامی بالا ببرید (حرکت کبری).
- روی زانوهای نشسته، به سمت جلو خم شده و دستها را به سمت جلوی سر دراز کنید (حرکت کودک شناخته میشود).
برای اصلاح وضعیت نشستن و کاهش فشار روی کمر
- سعی کنید سر خود را همراستا با لگن قرار دهید.
- شانههای خود را خم نکنید و چانه خود را به سمت جلو حرکت ندهید.
- در استفاده از کامپیوتر، بازوهای خود را به یکنواخت روی میز قرار دهید و چشمان خود را همتراز با بالای صفحه نمایش نگه دارید.
- از نشستن طولانی مدت بر روی صندلی پرهیز کنید.
- پس از مدتی کار از روی صندلی بلند شوید و حرکات کششی انجام دهید.
برای تسکین کمردرد: گرم کردن و سرد کردن کمر
از کیسه آب سرد یا یخ برای تورم کاهش و تسکین کمردرد در صورت آسیبدیدگی استفاده کنید.
برای تسکین درد و افزایش جریان خون، از کیسه آب گرم یا حوله گرم استفاده کنید.
در استفاده از پد حرارتی مراقب سوختگی باشید و در صورت عدم دسترسی، از یک بطری آب گرم یا حوله گرم استفاده نمایید.
استفاده از پمادهای مسکن موضعی
استفاده از پمادهای تسکین دهنده کمردرد، که حاوی منتول با اثر خنک کنندگی هستند، میتواند به طور موقت در تسکین درد کمر کمک کند.
درمان کمردرد با ماساژ
ماساژ ممکن است کوتاه مدت برای تسکین درد کمر موثر باشد، اما در مواردی مانند عفونت پوست، سوختگی، شکستگی بهبود نیافته، یا تومور سرطانی فعال، بهتر است از ماساژ کمر خودداری کنید.
پوشیدن کفش مناسب
پوشیدن کفشهای نامناسب یا پاشنه بلند میتواند منجر به کمردرد شود. همچنین، کفشهای با کف خیلی صاف ممکن است فشار زیادی به پاها و کمر وارد کنند. برای کاهش کمردرد، استفاده از کفشهای راحت توصیه میشود.
خواب کافی
کمبود خواب میتواند بر درد کمر تأثیر گذار باشد. برای حفظ سلامت کمر، بهتر است روزانه ۷ تا ۹ ساعت خواب کافی داشته باشید. استفاده از بالشهای اضافی و قرار دادن یک بالش بین زانوها هنگام خواب میتواند به تنظیم ستون فقرات و جلوگیری از کمردرد کمک کند.
رژیم غذایی مناسب
رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به درد مزمن ستون فقرات باید حاوی مقدار کافی غلات، لبنیات و میوه باشد. مصرف غذاهای ضد التهاب مانند غذاهای سبوس دار، میوه و سبزیجات سبز برگ، فیبر، ماست، زردچوبه و زنجبیل، چای سبز، و فلفل سیاه میتواند به کاهش درد کمک کند. همچنین، بهتر است از آرد یا گلوتن بسیار تصفیه شده، قندهای تصفیه شده، چربیهای ترانس و اشباع شده، گوشت قرمز، و برخی سبزیجاتی مانند گوجه فرنگی، بادمجان و سیبزمینی خودداری شود، زیرا ممکن است التهاب در کمر را بدتر کنند.
فیزیوتراپی کمر درد در منزل
درد کمر به دلیلهای مختلفی مانند تنگی کانال نخاعی، فتق دیسک، مشکل در قوس کمر و … میتواند رخ دهد.فیزیوتراپی کمر درد در منزل توسط فیزیوتراپیست مجرب با ارزیابی تستها و عکسهای گرفته شده برنامه درمانی مناسب را تعیین میکند و با توجه به نوع مشکل، تمرینات خانگی را طراحی میکند و در کنار فیزیوتراپیست، ورزشهایی که به شما آموزش داده میشود باید بصورت منظم و روزانه اجرا شود.
سخن پایانی
در این مقاله به دلایل شایع کمردرد و روشهای درمان آن پرداختیم. در مرکز کلینیک فیزیوتراپی هیدیکا از روش های بدون عوارض برای رفع کمر درد استفاده میشود که با انجام این روش های مختلف و جلسات منظم به بهبود وضع خود کمک میکند.
پریسا
بعد 10 جلسه فیزیوتراپی انجام دادم هنوز مشکل برطرف نشده، باید تعداد جلسات بیشتری برم؟
hidikapt
باید ببنید فیزیوتراپی چطوری پیش رفته و اگر درد کمتر شده ادامه بدید و اگر بهبودی حاصل نشد احتمالا باید نوع درمان تغیییر بدید
نیلا
دیسک کمر درمان قطعی داره؟ من واقعا از دردش کلافه ام
hidikapt
بستگی داره شدت دیسک چقدر باشه و بهتره ارزیابی بشید
محمودی
برای درمان دیسک کمر چه روشی رو توصیه میکنید؟
hidikapt
باید ارزیابی بشید و اگر شدت خیلی بالا باشه نیاز هست که جراحی بشه
نگین
فیزیوتراپیست من با سوزن خشک کمر درد منو درمان کرد.
hidikapt
بله سوزن خشک معجزه میکنه
پریا
من به واسطه کارم خیلی زیاد میشینم که همین باعث کمر درد شدید در من شد
hidikapt
شما باید تحرک لازم رو داشته باشید و از نشستن طولانی مدت پرهیز کنید.
حمیدی
عالی و مفید
hidikapt
ممنون از نگاهتون
سبزی کار
ممنون از مطالبتون عالی
اکبری
سوزن خشک درمان مناسبی برای کمر درد هست؟
ثمین اکبری
فیزیوتراپی کمر درد من رو درمان کرد. کمر دردی که سالها داشتم، با تمرینات و مشاوره بهبود پیدا کردم.