در این متن قصد داریم به دررفتگی مفصل شانه و کلیه موارد مربوط به آن بپردازیم. شانه جزو مهم‌ترین مفاصل موجود در بدن است که در صورت آسیب دیدگی آن مشکلات بسیار زیادی برای ما به وجود می‌آيد. این موضوع در سایر حیوانات زنده نیز به خوبی قابل مشاهده است و تنها به شانه ارتباط ندارد.
چرخیدن شانه در زوایای مختلف به ما اجازه می‌دهد تا امور مدنظر خود را به خوبی انجام دهیم، اما همین مورد یک ضعف اساسی برای آن محسوب می‌شود. در واقع چرخیدن شانه در همه جهات منجر به افزایش میزان احتمال در رفتگی آن شده است. در این مقاله از کلینیک فیزیوتراپی هیدیکا با ما همراه باشید.
شانه و اهمیت آن
به سادگی میتوان بیان کرد که شانه نقشی اساسی در بدن ما دارد. این مفصل شامل دو استخوان گوناگون است که در کنار هم قرار گرفته‌اند. در واقع سر استخوان بازو با استخوان کتف ارتباط برقرار میکند و این امر منجر به ایجاد مفصل شانه می‌شود. فرورفتگی مربوط به این مفصل در بخشی به نام حفره گلنوئيد جای دارد.
در دور تا دور این حفره انواع بافت‌های مختلف وجود دارد که وظیفه آنها محکم نگه داشتن شانه در محل مدنظر است. وقتی که با دررفتگی مفصل شانه مواجه هستیم، این بافت‌ها به طور کامل پاره می‌شوند و نتیجه امر چیزی به جز خارج شدن استخوان سر بازو نخواهد بود. این نوع در رفتگی واقعاً دردناک است و می‌تواند خطرناک هم باشد.
به همین دلیل است که همواره توصیه می‌شود در حین انجام تمرینات ورزشی مختلف از شانه مراقبت شود. امروزه در برخی از ورزش‌ها از جمله ورزش فوتبال آمریکایی از سرشانه‌های پلاستیکی خاصی استفاده می‌کنند که می‌توانند به خوبی ضربات فیزیکی را جذب کنند.
دررفتگی مفصل شانه
در رفتگی شانه یکی از شایع‌ترین انواع در رفتگی در کل جهان محسوب می‌شود. در واقع هر ساله افراد بسیار زیادی دچار این نوع در رفتگی می‌شوند و برای مدت مشخصی امکان انجام امور عادی خود را نخواهند داشت. پزشکان در رفتگی شانه را به دو بخش اصلی تقسیم‌بندی می‌کنند که عبارت‌اند از:
- در رفتگی از نوع قدامی
- در رفتگی از نوع خلفی
با توجه به نوع نام‌گذاری این دو نوع در رفتگی به راحتی میتوانید تفاوت آنها را مشاهده کنید. در مدل اول، وقتی که سر استخوان باز و از حفره گلنوئید خارج می‌شود به جهت جلو می‌رود. این در حالی است که در مدل دوم، خارج شدن سر استخوان بازو از سمتم حفره گلنوئید به سمت عقب (خلف) خواهد بود.
به طور کلی باید گفت که مدل اول بیش از در رفتگی خلفی رخ می‌دهد. مهم‌ترین دلیل مربوط به این نوع در رفتگی را میتوان ضربات شدید فیزیکی دانست. به عنوان مثال ممکن است در حین انجام تمارین ورزشی فرد با یک ورزشکار دیگر برخورد کند و این امر منجر به در رفتگی شانه شود.
از سوی دیگر، این موضوع کامل شایع است که در هنگام سقوط دست‌های خود را دراز کنیم تا از آسیب دیدگی جلوگیری کنیم، این در حالی است که در نهایت همین موضوع منجر به در رفتگی شانه خواهد شد. خوشبختانه امروزه راهکارهای گوناگونی به منظور حل مشکلات مربوط به در رفتگی شانه وجود دارد، اما باید تا جای امکان از این در رفتگی جلوگیری کرد.
مطالب مرتبط: فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی
علامت اصلی در رفتگی مفصل
دررفتگی مفصل شانه نیز همانند هر عارضه دیگری دارای علائم مختص به خود است. اولین علامت مربوط به این موضوع را باید درد دانست. در این حالت بیمار به شدت درد میکشد و عملاً نمی‌تواند دست خود را به کم‌ترین میزان ممکن نیز جابه‌جا کند. در این حالت معمولاً فرد با دست دیگر آرنج خود را می‌گیرد تا از حرکت مفصل شانه به طور کامل جلوگیری کند. مراجعه به پزشک مهم‌ترین موردی است که در این زمینه باید به آن توجه داشته باشید.
علامت دیگر را میتوان نحوه قرارگیری متفاوت مفصل شانه دانست. شانه‌‌ای که در رفته باشد دیگر آن ساختار اصلی خود را ندارد و از بغل دیگر محدب دیده نمی‌شود. در واقع اگر از بغل به بیمار نگاه کنیم، بخش شانه محدب نیست و در راستای بدن قرار دارد. اگر دررفتگی مفصل شانه شدید باشد، حتی از روی پوست نیز میتوان بیرون زدن شانه را به خوبی مشاهده کرد.
در این حالت از در رفتگی شانه شاهد آن هستیم که عروق بیمار به شدت آسیب دیده‌اند. علاوه بر این، اعصاب بدن نیز دچار تغییرات مختلفی می‌شوند و دلیل اصلی افزایش درد بیمار نیز همین موضوع به شمار می‌رود. با یک عکسبرداری ساده می‌تواند به خوبی این موارد را مشاهده کرد و دید که چطور مفصل شانه از جای خود خارج شده است.
درمان دررفتگی مفصل شانه
تنها کسی می‌تواند برای درمان دررفتگی مفصل شانه به شما کمک کند، پزشک است. به همین دلیل توصیه می‌‌کنیم که بلافاصله پس از مشخص شدن هر نوع در رفتگی به بیمارستان مراجعه کنید. پزشک به منظور جا انداختن شانه از روش‌های مختلفی کمک می‌گیرد، برخی از این روش‌ها ممکن است نیاز به بیهوشی داشته باشند. البته، در اکثر موارد این کار با کمک مسکن‌های مختلف صورت می‌گیرد.
جا انداختن شانه امری تخصصی است که تنها پزشکان مجرب آماده انجام آن هستند. پزشکانی که در این زمینه تجربه ندارند نمی‌توانند جا اندازی را به شکل صحیح به پایان برسانند. پس از پایان جا اندازی مفصل، روند بهبود بافت‌ها آغاز می‌شود.
انجام رادیوگرافی
مورد دیگری که پس از پایان یافتن روند جا انداختن مفصل شانه، پزشک دستور به انجام رادیوگرافی می‌دهد. این رادیوگرافی به منظور مشخص کردن محل صحیح قرار گیری شانه است و به همین دلیل اهمیت بالایی دارد. بانداژ دست بیمار باید حداقل دو یا سه هفته ادامه پیدا کند تا بتوان مطمئن بود که بافت‌ها به خوبی مفصل شانه را در محل مدنظر نگه داشته‌اند. بعد از این دو یا سه هفته، مقدار بانداژ کاهش پیدا میکند و به بیمار توصیه می‌شود که با تحرک صحیح شانه، فعالیت کلی آن را دوباره به حالت اولیه باز گرداند.
استفاده از فیزیوتراپی
بهبود پس از در رفتن شانه از جمله مواردی است که باید با دقت به آن توجه داشته باشید. از جمله اصلی‌‌ترین گزینه‌هایی که برای بهبودی باید آن را دنبال کنید، استفاده از فیزیوتراپی است. تنها به کمک فیزیوتراپی میتوان شانه را دوباره به آن حالت ابتدایی خود برگرداند و آن را به خوبی تقویت کرد. در غیر این صورت نباید انتظار داشته باشید که شانه‌تان دوباره عملکرد مناسبی از خود نشان دهد.
در طی فیزیوتراپی از تمرین‌ها و ورزش‌های گوناگون به منظور تقویت کلی شرایط حرکت شانه استفاده می‌شود. فیزیوتراپی برای تقویت شانه باید تنها توسط فیزیوتراپیست‌های مجرب و ماهر صورت بگیرد. در غیر این صورت امکان افزایش آسیب به شانه وجود دارد که طبیعتاً امر مناسبی نیست.
فیزیوتراپی برای درمان دررفتگی مفصل شانه بسیار ارزشمند است، زیرا مدت زمان رفع درد ناشی از این موضوع را کاهش می‌دهد. در واقع با انجام فیزیوتراپی مي‌توان به خوبی درد ناشی از در رفتگی را کاهش داد، آن هم بدون اینکه نیازی به استفاده مداوم از مسکن‌های مختلف وجود داشته باشد.
چه روش‌هایی فیزیوتراپی خاصی در این زمینه استفاده می‌شود؟
به منظور رفع مشکلات مربوط به در رفتگی شانه و همچنین تسریع روند بهبودی لازم است که به سراغ روش‌های مناسب برویم. در غیر این صورت نمی‌توان امید داشت که بیمار در مدت کوتاهی دوباره توانایی‌های فیزیکی مدنظر خود را به دست بیاورد.
از جمله مهم‌ترین درمان‌های فیزیوتراپی در این زمینه می‌توانیم به مواردی همچون الکتروتراپی و اولتراسوند اشاره کنیم. هر یک از این موارد مزایای منحصر به فرد خود را دارند و در شرایط ویژه‌ای به کار گرفته می‌شوند. افزون بر موارد فوق، در پاره‌‌ای از شرایط ممکن است نیاز به لیزر درمانی حس شود.
در بسیاری از مواقع، لازم است که علاوه بر گزینه‌هایی که به آنها اشاره کردیم، درمان دستی نیز صورت بگیرد. این درمان را باید تکمیل‌کننده سایر روش‌ها دانست و به همین دلیل نباید از آن چشم‌پوشی کرد. اینکه درمان‌های فوق به چه میزان و تحت چه حالتی مورد استفاده قرار بگیرند به نظر فیزیوتراپیست شما بستگی دارد. طبیعتاً هرچه میزان آسیب‌دیدگی شانه بیشتر باشد، نیاز به تکرار هر یک از این موارد بیشتر خواهد شد.
فیزیوتراپیست‌های متخصص آمادگی کامل را دارند تا با بهره‌گیری از روش‌های مناسب، حتی چالش برانگیزترین مشکلات مربوط به در رفتگی شانه را به طور کامل درمان کنند. بنابراین، لازم نیست که در این زمینه نگرانی خاصی داشته باشید.
فیزیوتراپی در منزل
دیگر لازم نیست که برای استفاده از کلیه مزایای فیزیوتراپی به یک مرکز درمانی مراجعه کنید. هم اکنون امکان ارائه خدمات فیزیوتراپی در منزل نیز فراهم شده است و همه کاربران گرامی می‌توانند از این امر بهره ببرند.
در این حالت، میتوانید در درون منزل خود تحت درمان قرار بگیرید. این امر خود یک گزینه ارزشمند برای اکثر کاربران محسوب مي‌شود. شایان ذکر است که نتایج حاصل از این روند قطعاً رضایت خاطر شما را جلب خواهد کرد.
سخن پایانی
اگر بخواهیم از مهم‌ترین مفاصل موجود در بدن انسان سخن بگوییم، باید حتماً از شانه نیز یاد کنیم. شانه یک مفصل فوق‌العاده ارزشمند و توانا است که در زوایای گوناگون می‌چرخد. چرخش این مفصل در برخی از موارد منجر به در رفتگی آن می‌شود که باید سریعاً نسبت به درمان آن اقدام کرد. پس از درمان ابتدایی در رفتگی شانه باید از خدمات فیزیوتراپی در منزل بهره‌مند شوید تا شانه شما دوباره آن قدرت و توان پیشین خود را به دست بیاورد.
