درمان گودی کمر با فیزیوتراپی

هایپرلوردوز، که اغلب به عنوان گودی کمر بیش از حد شناخته می شود، وضعیتی است که با انحنای بیش از حد به سمت داخل در قسمت پایین کمر مشخص می شود.

فیزیوتراپی می تواند یک رویکرد موثر برای رفع گودی کمر علائم مرتبط با آن باشد. در اینجا روش هایی وجود دارد که فیزیوتراپی می تواند به درمان گودی کمر کمک کند:

1. تقویت: تقویت عضلات شکم، عضلات کمر و کف لگن می تواند به تثبیت ستون فقرات و کاهش گودی کمرکمک کند. تمرینات اصلی متناسب با نیازهای هر فرد است و ممکن است شامل تمریناتی مانند پلانک، بریج و کج شدن لگن باشد.
2. تمرینات کششی و انعطاف پذیری: تمرینات کششی خاص برای عضلات خم کننده لگن و عضلات کمر می تواند به بهبود انعطاف پذیری و کاهش سفتی عضلانی کمک کند و به یک وضعیت متعادل تر کمک کند.
3. درمان دستی: فیزیوتراپیست ها ممکن است از تکنیک های درمانی دستی، از جمله تحرک مفصل، ماساژ بافت نرم برای رفع عدم تعادل عضلانی و بهبود تحرک مفاصل استفاده کنند.
4. تمرینات عملکردی: تمرینات عملکردی به افراد کمک می‌کند تا در طول فعالیت‌های روزانه‌شان الگوهای وضعیت بدنی و حرکتی خوبی داشته باشند، حافظه عضلانی را بهبود بخشیده و خطر گودی کمر را کاهش می‌دهند.
5. ارزیابی ارگونومیک: فیزیوتراپیست ها می توانند فضای کاری و فعالیت های روزانه بیمار را برای شناسایی و رسیدگی به مسائل ارگونومیکی که ممکن است به گودی کمر کمک کنند، ارزیابی کنند.
6. بریس بندی: در برخی موارد، فیزیوتراپیست ممکن است تکنیک های بریس یا نوار چسب را برای کمک به حفظ تراز ستون فقرات در طول فعالیت های خاص توصیه کند.
7. برنامه ورزش در منزل: برای ادامه توانبخشی و حفظ بهبود وضعیت بدن، اغلب یک برنامه تمرینی شخصی سازی شده در خانه به بیماران ارائه می شود.

مشورت با فیزیوتراپیست یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی برای ارزیابی شدت گودی کمر و تعیین مناسب ترین برنامه درمانی مهم است. فیزیوتراپی می تواند به ویژه زمانی موثر باشد که گودی کمر به عدم تعادل عضلانی، وضعیت بدنی نامناسب یا مسائل عملکردی مربوط باشد.

گودی کمر چیست؟

گودی کمر یک اصطلاح پزشکی است که برای توصیف انحنای بیش از حد به سمت داخل ستون فقرات در ناحیه کمر، که قسمت پایین کمر است، استفاده می شود.

در یک ستون فقرات سالم، یک انحنای طبیعی در ناحیه کمر وجود دارد که به نام لوردوز شناخته می شود که به توزیع وزن بدن و حفظ تعادل کمک می کند. با این حال، زمانی که این انحنای بیش از حد برجسته شود، به آن گودی کمر گفته می شود.

گودی کمر معمولاً منجر به کج شدن لگن به سمت جلو می شود و باعث می شود که کمر بیش از حد معمول قوس پیدا کند. این وضعیت می تواند منجر به علائم و مشکلات مختلفی شود، از جمله:

• کمردرد: قوس بیش از حد کمر می‌تواند فشار بیشتری را بر مهره‌های کمر و ساختارهای اطراف وارد کند و منجر به درد و ناراحتی شود.
• عدم تعادل عضلانی: گودی کمر می تواند باعث عدم تعادل در عضلات کمر، شکم و لگن شود که می تواند بیشتر به درد و محدودیت های عملکردی کمک کند.
• مشکلات وضعیتی: افراد مبتلا به گودی کمر ممکن است حالت swayback را نشان دهند، جایی که باسن و شکم بیرون زده و ستون فقرات بیش از حد به سمت داخل منحنی می شود.
• ناهنجاری های راه رفتن: راه رفتن و حرکت ممکن است به دلیل تغییر در وضعیت بدن و عدم تعادل ماهیچه ای تحت تأثیر قرار گیرد.

گودی کمر می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله وضعیت نامناسب، ضعف یا سفت شدن ماهیچه ها، چاقی، بارداری، برخی شرایط پزشکی یا ناهنجاری های ساختاری ستون فقرات باشد.

همچنین بخوانید: الکتروتراپی چیست؟

عوامل موثر در گودی کمر

در اینجا برخی از عوامل کلیدی که می توانند در ایجاد گودی کمر نقش داشته باشند آورده شده است:

• عدم تعادل ماهیچه ای: عدم تعادل بین عضلات کمر، شکم و لگن می تواند نقش مهمی در گودی کمر داشته باشد. عضلات ضعیف شکم و سفت شدن ماهیچه های کمر می توانند باعث کج شدن بیش از حد لگن به جلو و افزایش انحنای کمر شوند.
• وضعیت نامناسب: وضعیت نامناسب همیشگی، مانند نشستن طولانی مدت در حالت خمیده، می تواند به مرور زمان منجر به گودی کمر شود. حفظ وضعیت بدنی نادرست فشار بیشتری به کمر وارد می کند و می تواند وضعیت را تشدید کند.
• چاقی: اضافه وزن بدن می تواند فشار بیشتری را بر کمر وارد کند و به ایجاد گودی کمر کمک کند. این امر به ویژه در صورتی صادق است که عضلات شکم ضعیف باشند، زیرا آنها برای حمایت کافی از ستون فقرات تلاش می کنند.
• بارداری: در دوران بارداری، بدن دچار تغییرات هورمونی و بیومکانیکی مختلفی می شود. این تغییرات همراه با افزایش وزن شکم می تواند منجر به گودی کمر موقت شود. اغلب پس از بارداری برطرف می شود، اما ممکن است در برخی موارد باقی بماند.
• ناهنجاری های ساختاری: برخی از ناهنجاری های ساختاری ستون فقرات یا ناهنجاری های مهره ای می توانند افراد را مستعد ابتلا به گودی کمر کنند.
• سفتی عضلانی: خم کننده های محکم باسن و همسترینگ می توانند لگن را بکشند و انحنای کمر را افزایش دهند. این سفتی عضلانی ممکن است به دلیل عدم تحرک، نشستن طولانی مدت یا عدم تعادل عضلانی باشد.
• عوامل شغلی: برخی مشاغل که شامل بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن مکرر یا ایستادن طولانی مدت می‌شوند ممکن است خطر ابتلا به گودی کمر را افزایش دهند.
• آسیب یا تروما: سابقه آسیب یا ضربه به کمر می تواند مکانیک ستون فقرات را تغییر دهد و منجر به گودی کمر شود.

نحوه ی تشخیص گودی کمر

تشخیص گودی کمر معمولاً شامل ترکیبی از معاینه فیزیکی، ارزیابی سابقه پزشکی و احتمالاً مطالعات تصویربرداری برای ارزیابی انحنای ستون فقرات است. در اینجا نحوه تشخیص گودی کمر آمده است:

• ارزیابی وضعیت بدن: ارائه‌دهنده وضعیت ایستادن و نشستن شما را برای بررسی هرگونه نشانه‌ای از انحنای بیش از حد کمر مشاهده می‌کند.
• دامنه حرکت: آنها دامنه حرکتی ستون فقرات و باسن شما را ارزیابی می کنند و توجه خاصی به محدودیت ها یا ناهنجاری ها دارند.
• قدرت و انعطاف عضلانی: عدم تعادل یا ضعف عضلانی در ناحیه کمر، شکم و لگن مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. ماهیچه های سفت یا بیش فعال نیز ممکن است شناسایی شوند.
• مطالعات تصویربرداری: در برخی موارد، ممکن است برای تایید تشخیص و ارزیابی شدت گودی کمر، مطالعات تصویربرداری تجویز شود. این مطالعات می تواند شامل اشعه ایکس از ستون فقرات به تعیین کمیت درجه گودی کمر باشد و تصویر برداری تشدید مغناطیسی (MRI) برای ارزیابی بافت های نرم و نخاع باشد.
• ارزیابی عصبی: اگر علائمی مانند بی حسی، گزگز یا ضعف وجود داشته باشد، ممکن است یک معاینه عصبی برای ارزیابی عملکرد عصبی و رد سایر شرایطی که ممکن است علائم مرتبط با گودی کمر را تقلید کنند، انجام شود.
• ارزیابی عملکردی: ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی ممکن است ارزیابی کند که گودی کمر چگونه بر فعالیت‌های روزانه، راه رفتن و عملکرد کلی شما تأثیر می‌گذارد.

اثرات گودی کمر

1. کمردرد: یکی از شایع ترین عوارض گودی کمر کمردرد است. انحنای بیش از حد فشار بیشتری بر کمر وارد می کند که می تواند منجر به ناراحتی و درد در ناحیه کمر شود.
2. عدم تعادل عضلانی: هایپرلوردوز اغلب منجر به عدم تعادل در عضلات کمر، شکم و لگن می شود. ماهیچه ها ممکن است ضعیف یا بیش از حد سفت شوند که می تواند درد و محدودیت های عملکردی را تشدید کند.
3. وضعیت نامناسب: گودی کمر می تواند منجر به حالت چرخشی شود، جایی که باسن و شکم بیرون زده و کمر بیش از حد به سمت داخل منحنی می شود. این وضعیت تغییر یافته می تواند بر ظاهر و مکانیک بدن فرد تأثیر بگذارد.
4. ناهنجاری های راه رفتن: راه رفتن و حرکت ممکن است به دلیل تغییرات در وضعیت بدن و عدم تعادل عضلانی مرتبط با گودی کمر تحت تأثیر قرار گیرد. افراد ممکن است تغییر در راه رفتن و تحرک خود را تجربه کنند.
5. فشرده سازی عصب: گودی کمر شدید ممکن است منجر به فشردگی عصب شود و علائمی مانند بی حسی، سوزن سوزن شدن یا ضعف در اندام تحتانی ایجاد کند. این می تواند تحرک و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد.
6. محدودیت‌های عملکردی: این وضعیت ممکن است منجر به محدودیت‌های عملکردی شود و انجام فعالیت‌های روزمره را چالش‌برانگیز کند و کیفیت کلی زندگی را کاهش دهد.
7. تأثیر روانی اجتماعی: ظاهر فیزیکی و درد مزمن مرتبط با گودی کمر می تواند تأثیر روانی اجتماعی داشته باشد و به طور بالقوه منجر به مشکلات عزت نفس یا کاهش اعتماد به نفس شود.
8. خطر پیشرفت: در صورت عدم درمان، گودی کمر می تواند در طول زمان پیشرفت کند و منجر به علائم و عوارض شدیدتر شود.

چه دلایلی باعث افزایش گودی کمر می‌شوند؟

افزایش گودی کمر یا منحنی اغراق‌آمیز کمر می‌تواند توسط ترکیبی از عوامل، از جمله عناصر قابل تغییر و غیر قابل تغییر ایجاد شود.

عدم تعادل عضلانی در عضلات کمر، شکم و لگن می تواند نقش مهمی در ایجاد هایپرلوردوز داشته باشد. ضعف عضلات شکم و سفت شدن عضلات کمر می تواند منجر به کج شدن لگن قدامی و افزایش انحنای کمر شود.

وضعیت نامناسب معمولی، مانند نشستن یا ایستادن در حالت خمیده، می تواند به تدریج منجر به افزایش انحنای کمر در طول زمان شود. نشستن طولانی مدت در حالت خمیده می تواند این مشکل را تشدید کند.

وزن اضافی بدن می تواند به هایپرلوردوزیس کمک کند، به خصوص زمانی که عضلات شکم ضعیف شده و قادر به حمایت کافی از ستون فقرات نیستند. وزن اضافی فشار بیشتری را به ناحیه کمر وارد می کند.

در دوران بارداری، تغییرات هورمونی و بیومکانیکی می تواند منجر به افزایش موقت لوردوز کمری شود. رحم در حال رشد مرکز ثقل بدن را جابه‌جا می‌کند و این، همراه با شلی مفاصل ناشی از هورمون، می‌تواند منجر به انحنای اغراق‌آمیز شود.

برخی از مشاغل که شامل بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن مکرر یا دوره های طولانی ایستادن هستند ممکن است خطر ابتلا به هیپرلوردوزیس را افزایش دهند.

با افزایش سن افراد، تغییرات دژنراتیو طبیعی در ستون فقرات می تواند بر انحنای کمر تأثیر بگذارد و به طور بالقوه منجر به افزایش هیپرلوردوزیس شود.

پیشگیری از گودی کمر

• حفظ وزن سالم: اضافه وزن بدن می تواند خطر ابتلا به گودی کمر را افزایش دهد، زیرا فشار بیشتری را به کمر وارد می کند. حفظ وزن سالم از طریق یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم می تواند به کاهش این خطر کمک کند.
• ورزش منظم: در یک برنامه ورزشی منظم شرکت کنید که شامل فعالیت هایی برای تقویت عضلات مرکزی، ارتقای انعطاف پذیری و حفظ سلامت کلی ستون فقرات است. ورزش هایی مانند پلانک، بریج و کج شدن لگن می توانند مفید باشند.
• کشش: تمرینات کششی را برای حفظ انعطاف پذیری در قسمت تحتانی کمر، باسن و همسترینگ انجام دهید. حرکات کششی به جلوگیری از سفتی عضلات کمک می کند و خطر انحنای زیاد کمر را کاهش می دهد.
• تکنیک های صحیح بلند کردن: هنگام بلند کردن اجسام سنگین، از مکانیک مناسب بدن برای محافظت از ستون فقرات استفاده کنید. در لگن و زانو خم شوید، جسم را نزدیک بدن خود نگه دارید و از عضلات پا برای بلند کردن استفاده کنید.
• وضعیت بدن خود را خوب حفظ کنید: در فعالیت های روزمره از جمله نشستن، ایستادن و راه رفتن به وضعیت بدن خود توجه کنید. ستون فقرات خود را در یک وضعیت خنثی قرار دهید، از خمیدگی یا کشش بیش از حد کمر خودداری کنید.
• منابع آموزشی: در مورد عوامل خطر و مکانیک مناسب بدن که می تواند در ایجاد گودی کمر یا پیشگیری از آن نقش داشته باشد، بیاموزید. آگاهی می تواند به عادات بهتر منجر شود.
• معاینات منظم: برای نظارت بر سلامت ستون فقرات خود و رفع علائم اولیه مشکلات مربوط به هایپرلوردوز، معاینات پزشکی منظم را برنامه ریزی کنید.
• عوامل ژنتیکی و مادرزادی: اگر سابقه خانوادگی مشکلات ستون فقرات یا شرایط مادرزادی دارید که شما را مستعد ابتلا به گودی کمر می کند، برای مداخله زودهنگام و اقدامات پیشگیرانه با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.

بهترین روش درمان گودی کمر و کاهش انحنای ستون فقرات چیست؟

درمان گودی کمر و کاهش انحنای ستون فقرات اغلب شامل ترکیبی از فیزیوتراپی، تمرینات هدفمند و در برخی موارد، بریس است. در اینجا نحوه هر یک از این رویکردها می تواند کمک کند.

فیزیوتراپی

• تصحیح وضعیت بدنی: یک فیزیوتراپیست می تواند آموزش و راهنمایی وضعیت بدنی ارائه دهد تا به شما کمک کند در طول فعالیت های روزانه از وضعیت بدن خود آگاه تر شوید. تصحیح وضعیت بدن یک جزء حیاتی در رسیدگی به هایپرلوردوزیس است.
• تقویت عضلات: فیزیوتراپی بر تقویت عضلات مرکزی بدن از جمله عضلات شکم، پشت و لگن تمرکز دارد. تقویت این عضلات می تواند به تثبیت ستون فقرات و کاهش انحنای بیش از حد کمر کمک کند.
• کشش: تمرینات کششی خاص برای افزایش انعطاف پذیری عضلات سفت در قسمت تحتانی کمر، باسن و همسترینگ استفاده می شود. حرکات کششی می تواند به کاهش تنش عضلانی و کاهش انحنای اغراق آمیز کمک کند.
• درمان دستی: تکنیک هایی مانند تحرک مفصل، ماساژ بافت نرم و رهاسازی میوفاشیال ممکن است برای بهبود تحرک مفاصل و رفع عدم تعادل عضلانی استفاده شود.

تمرینات هدفمند

• تمرینات شیب لگن: کج شدن لگن شامل کج کردن آگاهانه لگن به حالت خنثی است و می تواند به کاهش انحنای کمر کمک کند.
• ورزش‌های تقویت‌کننده شکم: ورزش‌هایی مانند بلند کردن پا، پلانک و کرانچ می‌توانند به تقویت عضلات شکم و حمایت از ستون فقرات پایدارتر کمک کنند.
• تمرینات تقویت کننده گلوت: تمریناتی که عضلات گلوتئال را هدف قرار می دهند می توانند به دستیابی به لگن متعادل تر و کاهش گودی کمر کمک کنند.
• کشش خم کننده لگن: تمرینات کششی برای عضلات خم کننده ران می تواند به کاهش شیب بیش از حد لگن قدامی، یکی از عوامل شایع گودی کمر کمک کند.

درمان گودی کمر در منزل

فیزیوتراپی در منزل ممکن است از روش‌های متنوعی برای درمان گودی کمر استفاده کنند.
ابتدا، فیزیوتراپیست‌ها به منظور ارزیابی دقیق وضعیت گودی کمر شما اقدام می‌کنند. آن‌ها با بررسی وضعیت جسمی و شرح حال دقیق، علت مشکل را تشخیص می‌دهند و ممکن است برنامه‌های تمرینی و توانبخشی تهیه کرده و به شما تمرینات تقویتی ارائه بدهند.

فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به شما راهکارهایی برای حفظ نگهداری موقعیت صحیح بدن و جلوگیری از آسیب دوباره را آموزش دهند.

به هر حال، این تنها چند مثال از خدماتی هستند که یک فیزیوتراپی در منزل می‌تواند ارائه کند. هر فرد بر اساس نیاز‌های خاص خود به یک برنامه درمانی شخصی‌سازی شده می‌پردازد. برای شروع یک برنامه درمانی، بهترین راه این است که با یک فیزیوتراپیست مشاوره کنید تا برنامه‌ای مناسب و موثر برای شما تهیه شود.

حرکات اصلاحی گودی کمر در ۷ مرحله

مرحله ۱: ماساژ عضلات کمر

• یک توپ ماساژ را بین کمر خود و دیوار قرار دهید.
• بدن خود را به سمت بالا و پایین یا چپ و راست حرکت دهید تا ناحیه فشار را پیدا کنید.
• برای کمک به رها سازی فشار، به نقاط حساس، فشار بیشتری وارد کنید.

مرحله ۲: کشش عضلات خم کننده مفصل ران

• بر روی یک سطح نرم زانو بزنید.
• پای راست خود را به جلو آورده و کف پا را صاف روی زمین قرار دهید به طوری که زانو در راستای مچ پایتان قرار بگیرد.
• زانوی چپ باید در تماس با سطح نرم باقی مانده و در زاویه ۹۰ درجه قرار بگیرد.
• به آرامی پای راست خود را چند سانتی متر به سمت جلو برده در حالی که عضلات مرکزی خود را جمع کرده اید.
• عضلات راست سرینی خود را جمع کرده و باسن خود را به سمت جلو ببرید.
• زانوی چپ شما اکنون باید کمی بیش از ۹۰ درجه خم شده باشد.
• وضعیت نهایی را به مدت ۱۰ ثانیه نگه دارید.
• این حرکت را برای هر دو طرف بدن و ۱۰ مرتبه تکرار کنید.

مرحله ۳: کشش عضله پشتی بزرگ

• بایستید. با دست چپ، دست راست خود را بگیرید.
• با کمک دست چپ، به پهلو خم شوید.
• این وضعیت را به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه حفظ کنید.
• این حرکت را برعکس انجام دهید.
• این حرکت را برای هر طرف، ۲ تا ۳ بار تکرار کنید.

مرحله ۴: جمع کردن دو زانو در قفسه سینه (برای عضلات راست کننده ستون مهره ها)

• بر روی یک تشک به کمر دراز بکشید، زانو‌ها خم و کف پا‌ها صاف روی زمین قرار بگیرند.
• دست راست خود را پشت زانوی راست قرار داده و به آرامی زانوی راست را به سمت سینه و سپس زانوی چپ را به سمت سینه خود بکشید.
• این وضعیت را به مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه حفظ کنید.
• به آرامی یک پا و سپس پای دیگر را به موقعیت اولیه برگردانید.
• این حرکت را ۳ مرتبه تکرار کنید.

مرحله ۵: تقویت عضلات مرکزی با حرکت پلانک

• به شکم بر روی تشک دراز کشیده و ساعد‌های خود را بر روی تشک قرار دهید.
• عضلات مرکزی خود را جمع کرده و بدن خود را بالا بیاورید به طوری که بر روی ساعد و انگشت‌های پایتان تکیه کنید.
• به مدت ۱۰ ثانیه در این وضعیت باقی بمانید.
• این حرکت را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید.
• به مرور، شدت این حرکت را با افزایش زمان بیشتر کنید.
• اطمینان حاصل کنید که در طول تمرین، کمر خود را صاف نگه دارید.

مرحله ۶: تقویت عضلات مرکزی با حرکت پلانک پهلو

• به پهلو بخوابید.
• آرنج خود را در زاویه ۹۰ درجه قرار داده و پاهایتان را در حالی که مماس با سطح زمین است به هم جفت کنید.
• اکنون با جمع کردن عضلات مرکزی و سرینی، باسن خود را از زمین بلند کنید.
• وزن خود را بر روی آرنج و پا بیاندازید.
• سعی کنید کل بدن را در یک راستا قرار دهید.
• بدن خود را به مدت ۳۰ ثانیه تا ۱ دقیقه بالا نگه دارید.
• اکنون این حرکت را با طرف دیگر خود انجام دهید.
• برای هر طرف، این حرکت را ۳ بار تکرار کنید.
• اطمینان حاصل کنید که در طول تمرین، کمر خود را ثابت نگه دارید.

مرحله ۷: تقویت کفل با حرکت پل

• به پشت بر روی زمین دراز بکشید. زانو‌ها خم، کف پا‌ها صاف بر روی زمین و دست‌ها در کنار بدن قرار بگیرند.
• با کمک پاشنه‌های پا، لگن خود را از زمین بلند کنید تا اینکه بالا تنه و ران هایتان در یک خط راست قرار بگیرند.
• به مدت ۲ تا ۳ ثانیه در این وضعیت باقی مانده، سپس به آرامی به حالت اولیه برگردید.
• این حرکت را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
• اطمینان حاصل کنید که عضلات شکمی و سرینی در طول تمرین فشرده باشند.

در پایان به یاد داشته باشید که مهم است این مراحل را به ترتیب انجام دهید، زیرا شما باید ابتدا عضلات بیش فعال را رها کرده و بکشید، سپس عضلات کم فعال را تقویت کنید.

دریافت شده حرکات اصلاحی از سایت مجله اینترنتی فارسی زبانان – ستاره (setare.com)